Pisałem już o tym, kiedy można zastosować tymczasowe aresztowanie wobec podejrzanego lub oskarżonego. Prawo karne procesowe przewiduje sytuację, w których należy odstąpić od tymczasowego aresztowania nawet wtedy, gdy wszystkie warunki stosowania tego środka zostały spełnione.
Kiedy nie stosuje się tymczasowego aresztowania?
Tymczasowego aresztowania nie stosuje się w przypadku, jeśli wystarczające jest zastosowanie innego środka zapobiegawczego. Na przykład poręczenia majątkowego, osobistego lub społecznego, dozoru Policji, zastosowanie zakazu opuszczania kraju itp.
Należy odstąpić od stosowania tymczasowego aresztowania w przypadku, gdy zastosowanie tego środka spowodowałoby poważne niebezpieczeństwo dla jego życia lub zdrowia. Ten wypadek będzie dotyczył tego typu schorzeń lub dolegliwości podejrzanego (oskarżonego), których nie można w sposób odpowiedni wyleczyć w warunkach więziennych.
O odstąpienie od tymczasowego aresztowania można również ubiegać się gdyby pociągałoby ono wyjątkowo ciężkie skutki dla niego lub jego najbliższej rodziny.
Z reguły chodzi o konieczność sprawowania przez podejrzanego (oskarżonego) opieki nad chorą osobą najbliższą, pieczą nad małymi dziećmi. Można też powoływać się na tę okoliczność kiedy to wyłącznie zarobki podejrzanego (oskarżonego) stanowią jedyne utrzymanie rodziny.
Inne przypadki, kiedy nie należy stosować tymczasowego aresztowania
Tymczasowego aresztowania nie stosuje się, gdy na podstawie okoliczności sprawy można przewidywać, że
- sąd orzeknie w stosunku do oskarżonego karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub karę łagodniejszą
- okres tymczasowego aresztowania przekroczy przewidywany wymiar kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia.
Tymczasowe aresztowanie nie może być stosowane, jeżeli przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą roku. Wyjątkiem jest sytuacja, w której sprawca został ujęty na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem.
Jeśli jednak podejrzany (oskarżony) ukrywa się, uporczywie nie stawia się na wezwania lub w inny bezprawny sposób utrudnia postępowanie (zastrasza świadków, fabrykuje dowody) albo nie można ustalić jego tożsamości, to tymczasowe aresztowanie może zostać zastosowane, nawet jeśli podejrzanemu (oskarżonemu) zarzucono popełnienie przestępstwa zagrożonego do 1 roku pozbawienia wolności lub jeśli prawdopodobne jest wymierzenie mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub kary jeszcze łagodniejszej.
