Zniesławienie (art. 212 k.k.) jako przestępstwo w kodeksie karnym – pomówienie, obmówienie, oszczerstwo.
Zniesławienie (pomówienie, obmówienie, oszczerstwo) to przestępstwo opisane w art. 212 kodeksu karnego.
Zgodnie z tym przepisem odpowiedzialności karnej podlega ten, kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności.
Surowsza odpowiedzialność grozi sprawcy, który dopuszcza się czynu zniesławienia za pomocą środków masowego komunikowania, np. za pośrednictwem Internetu.
Warto zauważyć, że w przeciwieństwie do przestępstwa zniewagi, zniesławić można nie tylko człowieka, ale także instytucje, firmę, spółkę itp.
Na czym polega zniesławienie?
Istotą zniesławienia jest zachowanie polegające na pomówieniu pokrzywdzonego o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, rodzaju działalności, stanowiska.
Podstawą pomówienia zazwyczaj są informacje nieprawdziwe.
Przestępstwo zniesławienia można dokonać na różne sposoby np. gestem, pismem, werbalnie. Zachowanie sprawcy przestępstwa może przybrać postać poniżającej wypowiedzi słownej lub pisemnej, gestu, rysunku, znaku lub innej formy przekazu.
Okoliczności zniesławienia
Przestępstwo z art. 212 k.k. może być skierowane przeciwko innej osobie, za pośrednictwem osób trzecich, a więc zniesławiające treści nie mogą być wypowiadane wyłącznie do pomawianego, a powinny być kierowane do opinii publicznej, powodując utratę zaufania do danego podmiotu. W tym pierwszym przypadku możemy mieć do czynienia z przestępstwem zniewagi. Więcej: Zniewaga, znieważenie
Zniesławienie można popełnić tylko w sposób umyślny tzn., że sprawcą może być tylko ten, kto chce poniżyć pokrzywdzonego lub ten, kto stawia zarzut przewiduje możliwość poniżenia i z tym się godzi.
Przy przestępstwie zniesławienia ważne jest to, czy pokrzywdzony doznał choćby subiektywnego poczucie poniżenia. W roli pokrzywdzonego nie może znaleźć się osoba, która z uwagi na swój stan psychiczny nie jest w stanie rozpoznać poniżających wypowiedzi (np. osoba upośledzona, osoba nieznająca języka, w którym działa sprawca).
Kara za przestępstwo zniesławienia z art. 212 k.k.
Zgodnie z art. 212 § 1 k.k. znieważenie zwykłe zagrożone jest karą grzywny albo ograniczenia wolności.
Z kolei zniesławienie kwalifikowane za pomocą środków masowego komunikowania zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 212 § 2 k.k.). Oznacza to, że może tu znaleźć zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania, kara pozbawienia wolności może zostać orzeczona z warunkowym jej zawieszeniem.
W razie skazanie za przestępstwo zniesławienia, Sąd obok kary może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
Przestępstwo zniesławienia ścigane jest w trybie prywatnoskargowym, co oznacza, że pokrzywdzony sam wnosi akt oskarżenia do Sądu i sam pełni rolę oskarżyciela prywatnego. Wyjątek tutaj stanowi, okoliczność mająca wzgląd na charakter sprawy (ważny interes społeczny sprawy, a także jej oddziaływanie) – prokurator może objąć przestępstwo ściganiem z urzędu.
Więcej na temat przeczytasz we wpisach:
Prywatny akt oskarżenia – Twój sposób na sprawiedliwość
Prywatny akt oskarżenia – wzór
Artykuł 212 Kodeksu karnego brzmi:
,,§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności,
podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego”.
Co jeszcze powinieneś wiedzieć o przestępstwie zniesławienia?
Zostałeś oskarżony o przestępstwo? Koniecznie przeczytaj poniższe artykuły:
- Jak wygląda przesłuchanie w charakterze podejrzanego?
- Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i skazanie bez rozprawy
- Warunkowe umorzenie postępowania karnego
- Warunkowe zawieszenie wykonania kary
- Na czym polega kara ograniczenia wolności
- Kto może być obrońcą oskarżonego
Jesteś osobą pokrzywdzoną przestępstwem? Koniecznie przeczytaj: