W realiach obrotu gospodarczego częstą sytuacją są opóźnienia w płatnościach, a nawet ich brak. Przyczyny tego stanu rzeczy są różne. Możliwe jednak, że osoba, która nie płaci za zaciągnięte zobowiązania popełnia przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. – tj. oszustwo.
Więcej o przestępstwie oszustwa we wpisie: Oszustwo
Oszustwo w obrocie gospodarczym
Oszustwo w obrocie gospodarczym najczęściej przybiera postać świadomego zaciągania zobowiązań, których dłużnik nie zamierza spłacić albo nie może tego uczynić. Ważne, że dłużnik musi sobie z tego zdawać sprawę.
W prawniczej nomenklaturze ujmuje się to jako wprowadzenie w błąd co do zamiaru wywiązania się z przyjętego zobowiązania i w ten sposób doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.
Skąd wiadomo, że dłużnik nie zamierzał zapłacić faktury?
Okoliczność czy dana osoba zamierzała wywiązać się z przyjętego zobowiązania ocenia się na podstawie jej zachowania tak przed zaciągnięciem zobowiązania jak również po.
Jeżeli po otrzymaniu świadczenia dłużnik unika wierzyciela, urywa kontakt, nie robi nic aby wywiązać się z przyjętego zobowiązania wówczas można przypuszczać, że w istocie nie miał zamiaru wywiązania się z umowy.
Nadto należy zbadać czy dłużnik miał realną możliwość wywiązania się z zawartej umowy oraz czy miał świadomość, że nie będzie w stanie zapłacić za zamówiony towar.
Przykładem może być zamówienie towaru, na który dłużnika zwyczajnie nie stać ponieważ np. nie posiada on w ogóle środków na opłacenie zamówienia.
Problematyczna jest natomiast sytuacja, w której zamówienia dokonuje dłużnik, który posiada wierzytelności umożliwiające zaspokojenie wierzyciela i w chwili zawarcia umowy realnym jest uzyskanie ww. środków przez dłużnika. Wówczas ciężko ustalić czy dłużnik miał świadomość, że nie zapłaci za zamówienie (przecież sam oczekiwał na płatności).
Sytuacja taka zdarza się często, bo praktyka obrotu pokazuje, iż zazwyczaj przedsiębiorcy zaciągają zobowiązania, które planują spłacić z środkami, które dopiero uzyskają.
Niezasadnym byłoby ściganie na drodze karnej każdego przedsiębiorcy, który na skutek braku płatności spodziewanej od swojego kontrahenta nie był w stanie zaspokoić swojego wierzyciela.
Jednakże warto zastanowić się, czy w konkretnym wypadku dłużnik mógł i zamierzał przyjęte zobowiązanie wykonać.
Co jeszcze powinieneś wiedzieć o oszustwie w obrocie gospodarczym?
Zostałeś oskarżony o przestępstwo? Koniecznie przeczytaj poniższe artykuły:
- Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i skazanie bez rozprawy
- Warunkowe umorzenie postępowania karnego
- Warunkowe zawieszenie wykonania kary
- Na czym polega kara ograniczenia wolności
- Kto może być obrońcą oskarżonego
Jesteś osobą pokrzywdzoną przestępstwem? Koniecznie przeczytaj:
