Często kiedy rozmawiam z Klientami o warunkowym umorzeniu postępowania pojawia się pytanie, czy osoba która korzysta z tej instytucji zachowuje status osoby niekaranej. W przypadku wielu zawodów konieczne jest posiadanie takiego właśnie statusu, a skazanie za przestępstwo (nawet najdrobniejsze) wyklucza możliwość pracy w tym charakterze. Będzie tak np. w przypadku nauczyciela czy lekarza.
Co to jest niekaralność?
Ogólnie można powiedzieć, że utrata statusu osoby niekaranej następuje wówczas, kiedy zostanie ona skazana za popełnienie przestępstwa.
Mając powyższe na uwadze, należy zauważyć, że przecież warunkowe umorzenie postępowania karnego następuje w drodze wydania wyroku. Tymczasem podstawą warunkowego umorzenia jest przecież ustalenie, że sprawca w sposób zawiniony dopuścił się przestępstwa. Uważa się, że taki wyrok wyłącza wynikające z konstytucji domniemanie niewinności, a zatem potwierdza fakt popełnienia przestępstwa. Więcej tu podobieństw do wyroku skazującego niż uniewinniającego.
Przeczytaj także: Kiedy można liczyć na warunkowe umorzenie postępowania karnego
Czy dostanę zaświadczenie o niekaralności mimo warunkowego umorzenia postępowania?
Na szczęście dla osób chcących skorzystać z tej instytucji Sąd Najwyższy wyjaśnił, że status osoby niekaranej zależy również od tego, czy została jej wymierzona kara za przestępstwo. Skoro sąd warunkowo umarza postępowanie, to nie wymierza kary. Nie ma kary, nie ma karalności. Ponieważ wobec sprawcy nie jest orzekana żadna kara, tym samym może on uzyskać zaświadczenie o niekaralności z krajowego rejestru karnego.
Warto zatem zauważyć, że warunkowe umorzenie postępowania karnego, jest znacznie bardziej korzystne dla sprawcy niż wyrok przewidujący warunkowe zawieszenie kary (tzw. zawiasy).
Czy warunkowe umorzenie postępowania jest wpisywane do KRK?
Rysą na sielankowej wizji „czystego” konta jest jednak gromadzenie w krajowym rejestrze karnym informacji o wyrokach warunkowo umarzających postępowanie karne. Sprawca co prawda uzyska zaświadczenie o niekaralności, które może np. przedstawić pracodawcy. Jednakże będzie widniał w krajowym rejestrze karnym jako osoba wobec której warunkowo umorzono postępowanie. Oczywiście, nie dożywotnio. Wpis o wyroku warunkowo umarzającym postępowanie ulega wykreśleniu po upływie 6 miesięcy od zakończenia okresu próby orzeczonego w wyroku.
