Zatarcie skazania, a Krajowy Rejestr Karny
Często w wielu sytuacjach istnieje potrzeba wykazania się niekaralnością. Na przykład w postępowaniu rekrutacyjnym do pracy, w ramach formalności związanych z uzyskaniem koncesji na przewóz osób, wyrób alkoholu etylowego itd.
Fakt niekaralności wykazywany jest poprzez przedstawienie odpowiedniego zaświadczenia ze specjalnego rejestru – Krajowego Rejestru Karnego. Wyciąg z rejestru opatrzony pieczęcią „NIE FIGURUJE” oznacza, że dana osoba nie została skazana prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa.
W przypadku skazania w wyciągu z Krajowego Rejestru Karnego będą znajdować się dane dotyczące popełnionego przestępstwa. Te dane to kara na jaką został skazany sprawca, a także sąd wydający wyrok i data skazania.
Czy system wybacza? Co to jest zatarcie skazania?
Brak możliwości wykazania się niekaralnością jest również elementem dolegliwości za popełnione przestępstwo. Sprawca przestępca prócz konieczności poniesienia odpowiednich kar i środków karnych przewidzianych przez kodeks karny musi także znosić ograniczenia nakładane na osoby karane.
W związku z głęboką wiarą naszego systemu w tzw. resocjalizację uznano, że po upływie określonego czasu od skazania dalsze piętnowanie sprawcy przestępstwa nie jest już potrzebne. Kierując się tą myślą wprowadzono do kodeksu karnego instytucję zatarcia skazania.
Po upływie określonego czasu osoba skazana za popełnione przestępstwo staje się w oczach systemu osobą niekaraną. Na tym właśnie polega zatarcie skazania. Jej dane usuwane są Krajowego Rejestru Karnego co pozwala na uzyskanie odpowiedniego zaświadczenia, z którego będzie wynikać status osoby niekaranej.
Po zatarciu skazania we wszystkich formularzach urzędowych, można twierdzić, że ma się status osoby niekaranej. Tak samo sytuacja wygląda podczas wszystkich postępowań rekrutacyjnych, a także w toku innych toczących się postępowań karnych.
Kiedy dochodzi do zatarcia skazania?
Zatarcie skazania następuje automatycznie (z mocy prawa) po upływie odpowiedniego okresu od dnia od dnia wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W niektórych przypadkach na umotywowany wniosek skazanego sąd może zarządzić wcześniejsze zatarcie skazania.
Długość okresu, po którym następuje zatarcie skazania zależy od kary, jaka została wymierzona za określone przestępstwo.
- W przypadku, gdy sprawca został skazany na karę pozbawienia wolności (w tym również na karę 25 lat pozbawienia wolności i dożywotniego pozbawienia wolności) zatarcie skazania nastąpi po 10 latach.
- Na umotywowany wniosek skazanego, wobec którego orzeczono karę do 3 lat pozbawienia wolności sąd może orzec wcześniejsze zatarcie skazania (już po upływie 5 lat).
- W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat.
- W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku.
- W wypadku zawieszenia wykonania kary, zatarcie skazania następuję po pół roku od chwili zakończenia się okresu próby.
- W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.
Powyższe okresy liczy się od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
Jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
Kiedy skazanie nie ulega zatarciu?
Na koniec warto dodać, że skazanie na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15 nigdy nie ulega zatarciu.
Przeczytaj również: Wniosek o wcześniejsze zatarcie skazania – wzór
