Zgodnie z art. 18 k.s.h. skazanie prawomocnym wyrokiem karnym za wyraźnie określone przestępstwa z kodeksu karnego i kodeksu spółek handlowych skutkują, iż z mocy prawa nie można pełnić funkcji w organach spółek prawa handlowego. O tym o jakie przestępstwa chodzi i jak długo trwa taki zakaz opowiadam Ci w tym wpisie. Aby dowiedzieć w jakich innych sytuacjach można orzec zakaz pełnienia funkcji przeczytaj ten wpis.
Skazanie prawomocnym wyrokiem, a rejestracja spółki
Osoba spełniająca negatywną przesłankę, o której mowa w art. 18 § 2 k.s.h., nie ma uprawnień do pełnienia wskazanych w art. 18 § 1 k.s.h. funkcji. Stąd też jakakolwiek uchwała w zakresie powołania takiej osoby nie będzie wywoływać skutku.
Jeżeli do prawomocnego skazania za przestępstwo określone w art. 18 k.s.h. doszło zanim pełniłeś funkcję w organach spółki, tj. np.: przed jej zarejestrowaniem, sytuacja wygląda następująco. W trakcie rejestrowania spółki sąd rejestrowy bada, czy osoby wskazane do pełnienia funkcji w organach nie były karane.
Wiedz, że: Zgodnie z art. 21a ust. 1 ustawy o KRS Sąd rejestrowy otrzymuje z Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w odniesieniu do osób, do których ma zastosowanie art. 18 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych informacje o skazaniach za przestępstwa w nim określone.
Jeżeli sąd rejestrowy otrzyma z KRK informację o karalności danej osoby odmówi on wpisania spółki do rejestru, chyba, że wyznaczona zostanie inna osoba do pełnienia funkcji w jej organach. Jak widzisz zatem, nic nie da ukrywanie przed sądem informacji o skazaniu. Taką informację sąd rejestrowy otrzyma z urzędu.
Art. 18 k.s.h. Skazanie w trakcie pełnienia funkcji
Ciekawa sytuacja ma miejsce gdy do skazania dojdzie w trakcie pełnienia funkcji przez daną osobę. Taka sytuacja może się zdarzyć, gdy pełnisz funkcję prezesa zarządu spółki, a w czasie trwania mandatu zostałeś skazany prawomocnym wyrokiem karnym np: za oszustwo lub przywłaszczenie. W tej sytuacji zgodnie z brzmieniem art. 18 k.s.h. nie możesz dalej pełnić funkcji.
Skazanie prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwa określone w art. 18 k.s.h. powoduje wygaśnięcie mandatu członka zarządu spółki (lub innej funkcji). Zgromadzenie Wspólników powinno zatem wybrać nowe osoby, które będą pełniły funkcje w ich organach.
Wygaśnięcie mandatu oznacza zwolnienie członka zarządu na przyszłość z odpowiedzialności za długi spółki na podstawie art. 299 k.s.h. Za wszelkie powstałe po wygaśnięciu mandatu długi będzie odpowiadać już kto inny.
Często jednak się zdarza, że osoby skazane pełnią dalej faktycznie rolę w organach spółek pomimo wygaśnięcia mandatu. Skoro jednak nie ma ona mandatu to sprawowania funkcji podejmowane przez nią czynności nie są ważne. W grę może wchodzić odpowiedzialność odszkodowawcza.
Ciekawe orzeczenie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku:
Osoba, która faktycznie pełniła funkcję członka zarządu w okresie, w którym powstały zobowiązania podatkowe, nie może powoływać się na okoliczność, że nie mogła pełnić tej funkcji z uwagi na zakaz wynikający z art. 18 § 2 k.s.h., dla uwolnienia się od odpowiedzialności za zaległości podatkowe, którą ponosi na podstawie art. 116 o.p.
