Kara ograniczenia wolności, często utożsamiana z „pracami społecznymi”, jest drugą obok kary grzywny karą wolnościową – co oznacza, że skazany odbywa ją poza zakładem karnym.
Więcej: Kara ograniczenia wolności
Zgodnie z art. 34 § 3 k.k. wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 lub obowiązki, o których mowa w art. 72 § 1 pkt 2-7a.
Obowiązek, o których mowa powyżej to nakazy i zakazy orzekane zazwyczaj przy warunkowym zawieszeniu kary pozbawienia wolności. Są to obowiązki:
- przeproszenia pokrzywdzonego,
- wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,
- wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu,
- powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,
- poddania się terapii uzależnień,
- poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji,
- uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych,
- powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,
- powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób,
Obowiązki te (podobnie jak w wypadku zawieszenia kary pozbawienia wolności) orzekane są w zależności od okoliczności sprawy.
Sąd nie ma obowiązku nałożenia na sprawcy żadnego z nich, może także nałożyć wszystkie. Zależne jest to od okoliczności sprawy i osoby skazanego.
Rolą tych środków jest zapewnienie, aby skazany pozostając na wolności zachowywał się zgodnie z prawem i resocjalizował się. Zależnie od konkretnego przypadku pojawia się potrzeba zastosowania różnych środków.
Kara ograniczenia wolności może trwać nawet dwa lata. Przez tak długi okres w osobie skazanego mogą zajść istotne zmiany. Aby nałożone obowiązki opisane powyżej, spełniały swoją rolę należy je dostosowywać do okoliczności sprawy. Temu właśnie uelastycznieniu służy przewidziana w art. 61 k.k.w możliwość ustanowienia (nowych), rozszerzenia lub zmiany obowiązków już nałożonych albo zwolnienia od ich wykonywania.
Kiedy może dojść do zmiany obowiązków nałożonych w związku z karą ograniczenia wolności?
Możliwość omawianej modyfikacji uzależniona jest od „względów wychowawczych”.
W pewnym uproszczeniu przyjąć można, iż chodzi tu o sytuację kiedy zachowanie skazanego wskazuje, że nie ma dalszej potrzeby stosowania danego obowiązku (nakazu lub zakazu) bądź obowiązek należy w pewien sposób zmienić aby spełniał swoje cele.
Z tych samych przyczyn sąd może zmienić podstawowy element kary ograniczenia wolności, zmniejszając orzeczoną liczbę godzin wykonywanej pracy w stosunku miesięcznym lub wysokość miesięcznych potrąceń z wynagrodzenia za pracę.
Skazany może złożyć taki wniosek do Sądu, który wydał wyrok skazujący w I instancji. Przykładowy wniosek o zmianę obowiązków związanych z wykonywaniem kary ograniczenia wolności znajdziesz tutaj {link}
